Khi chiếc Mac không chỉ là cỗ máy làm việc mà còn là người bạn thân thiết
Nếu bạn là một tín đồ của Apple, đặc biệt là những ai thường xuyên sử dụng macOS để làm việc, học tập hoặc giải trí, chắc chắn bạn sẽ đồng ý rằng: chiếc MacBook (hay iMac) không chỉ là công cụ, mà gần như đã trở thành một người bạn đồng hành không thể thiếu. Và giống như bất kỳ người bạn nào, chúng ta luôn muốn biết tình trạng sức khỏe của nó đang như thế nào đúng không?
Với mình, việc theo dõi “sức khỏe” của chiếc Mac rất quan trọng. Liệu CPU có đang quá tải? RAM có đang bị chiếm dụng quá mức? Có ứng dụng nào đang ngốn pin vô tội vạ không? Và thế là, mình đã tìm thấy một trợ thủ đắc lực, một ứng dụng nhỏ xíu nhưng cực kỳ quyền lực: Stats for Mac.
Stats là gì? Một món quà mã nguồn mở dành cho cộng đồng Mac
Stats là một ứng dụng mã nguồn mở, hoàn toàn miễn phí, được phát triển bởi cộng đồng và dành riêng cho macOS. Nó giúp bạn theo dõi toàn bộ các thông số quan trọng của máy ngay trên thanh Menu Bar quen thuộc ở góc trên màn hình. Điều này có nghĩa là chỉ cần một cái liếc mắt, bạn đã biết ngay tình trạng máy của mình đang như thế nào.
Nghe có quen không? Nếu bạn từng biết đến iStat Menus – một ứng dụng nổi tiếng nhưng có phí – thì Stats chính là phiên bản “miễn phí nhưng không kém phần chất lượng” của nó. Trước đây mình cũng từng dùng bản trial của iStat Menus, nhưng sau khi thử Stats, mình đã quyết định gắn bó luôn. Và đến nay, mình không thể sống thiếu nó!
Stats có thể làm gì? Tất tần tật thông số máy trong tầm tay

Stats cung cấp một loạt các thông tin theo thời gian thực, bao gồm:
- Sử dụng CPU: Xem mức độ sử dụng của bộ vi xử lý.
- Sử dụng GPU: Kiểm tra tình trạng hoạt động của card đồ họa.
- Bộ nhớ RAM: Biết được bao nhiêu RAM đang được sử dụng, và bởi ứng dụng nào.
- Ổ đĩa: Theo dõi dung lượng ổ đĩa còn trống, đang sử dụng bao nhiêu.
- Mạng: Xem tốc độ tải lên và tải xuống ngay tức thì.
- Pin: Từ mức pin, chu kỳ sạc, đến tình trạng pin, nhiệt độ, công suất tiêu thụ…
- Quạt tản nhiệt: Theo dõi tốc độ quạt, tuỳ chỉnh theo nhu cầu.
- Cảm biến: Thông tin về nhiệt độ, điện áp, công suất tại các khu vực khác nhau trong máy.
- Thiết bị Bluetooth: Kiểm tra nhanh trạng thái kết nối của AirPods, chuột, bàn phím…
- Đồng hồ đa múi giờ: Thêm nhiều múi giờ vào thanh Menu, cực tiện cho ai làm việc với người nước ngoài.
Tất cả những thông số này đều được cập nhật liên tục và hiển thị gọn gàng trên thanh Menu Bar. Bạn có thể tuỳ chọn cái nào hiển thị, cái nào ẩn đi, và sắp xếp lại thứ tự theo ý thích.
Những tình huống thực tế: Khi Stats phát huy sức mạnh

Một vài tình huống điển hình khiến mình càng thêm yêu Stats:
- CPU bỗng dưng tăng vọt? Mở Stats ra, thấy một ứng dụng nào đó chiếm 300% CPU, mình biết ngay để tắt.
- Pin tụt nhanh bất thường? Stats báo VM đang chạy ngầm tiêu hao pin khủng khiếp. Tắt cái là ổn.
- RAM bị đầy? Stats chỉ rõ ứng dụng ngốn nhiều RAM nhất. Không cần mò mẫm.
- Nhiệt độ máy nóng bất thường? Nhìn vào mục Sensors, thấy nhiệt độ CPU trên 90 độ, mình biết nên nghỉ tay một chút cho máy hạ nhiệt.
Với Stats, mình không chỉ quan sát mà còn hiểu được máy tính của mình hơn. Và quan trọng nhất, mình chủ động xử lý được mọi vấn đề trước khi chúng gây hậu quả nghiêm trọng.

Dễ dùng, dễ cài, dễ tuỳ chỉnh
Stats có thể được cài đặt cực kỳ dễ dàng bằng Homebrew – trình quản lý gói phổ biến cho macOS. Chỉ cần gõ dòng lệnh:
brew install stats
Hoặc nếu bạn không thích dùng Terminal, chỉ cần lên GitHub chính chủ để tải file cài đặt.
Về tuỳ chỉnh, Stats có một bảng điều khiển thân thiện, dễ hiểu. Bạn có thể:
- Thay đổi biểu tượng hiển thị
- Tuỳ chỉnh tần suất cập nhật dữ liệu (polling interval)
- Gán phím tắt truy cập nhanh
- Thiết lập thông báo khi pin thấp hoặc quá cao
Mình thậm chí còn tắt luôn biểu tượng pin mặc định của macOS để chỉ dùng Stats theo dõi pin – vì nó chi tiết hơn hẳn!
So sánh với iStat Menus: Liệu miễn phí có thực sự tốt?
Nếu bạn từng dùng iStat Menus, bạn sẽ thấy Stats có giao diện đơn giản hơn, ít tính năng nâng cao hơn một chút. Tuy nhiên, với nhu cầu của đại đa số người dùng – đặc biệt là dân văn phòng, freelancer, lập trình viên, hoặc người dùng phổ thông – thì Stats là quá đủ.
Điểm cộng lớn nhất: miễn phí và mã nguồn mở. Bạn hoàn toàn có thể yên tâm rằng không có phần mềm gián điệp hay quảng cáo đi kèm. Và nếu bạn rành kỹ thuật, bạn thậm chí có thể tự chỉnh sửa mã nguồn theo ý mình.
Một ứng dụng mình luôn cài đầu tiên trên máy mới
Mỗi khi đổi máy, việc đầu tiên mình làm là cài Homebrew, rồi đến Stats. Nó nhỏ gọn, chạy nhẹ, không chiếm tài nguyên, và lại cực kỳ hữu ích. Có lẽ vì vậy mà mình xem Stats như một “người bạn đồng hành thầm lặng” – luôn ở đó, luôn chăm sóc chiếc máy của mình.
Kết luận: Bạn có nên dùng thử Stats không?
Nếu bạn đang dùng Mac và muốn kiểm soát tình trạng máy một cách dễ dàng, mình không ngần ngại mà nói: hãy cài Stats ngay!
Không tốn tiền, không quảng cáo, lại còn đẹp, nhẹ và cực kỳ hữu ích. Tại sao không thử?
👉 Tải ứng dụng: https://github.com/exelban/stats
👉 Hướng dẫn chi tiết (tiếng Anh): https://github.com/exelban/stats#readme
Ở các phần sau, mình sẽ tiếp tục chia sẻ chi tiết từng tính năng và cách tận dụng chúng hiệu quả nhất. Cùng chờ nhé!
